Yunus Emre
Software Engineer
Temel Linux Komutları – 1
2010 yılından itibaren çeşitli linux dağıtımları kullandım. Son olarak çalıştığım firmada da 9 mağazanın bilgisayarlarına linux mint kurmamız nedeniyle sürekli temel linux komutları arıyorum. Bu nedenle not amaçlı bir seri içerik hazırlayacağım.
Linux Terminal Kullanımı
Öncelikle terminali açmak için Ctrl+Alt+T kombinasyonunu kullanabiliriz.
| Kod | Açıklama |
|---|---|
| whoima | Kullanılan kullanıcı adını verir. |
| uname -a | Sistem özelliklerini gösterir. |
| ping -c4 mryed.com | 4 kez siteye ping atar. |
| date | Tarih bilgisini verir. |
| ls | Dizindeki dosyaları gösterir. |
| ls -a | Gizli dahil tüm dosyaları gösterir. |
| cd (dosya ismi) | Dosyaya giriş yapar. |
| cd .. | Bir üst klasöre çıkar. |
| cd Des (Tab) | Tab tuşu eksik kodu tamamlar. |
| man ls | İstenilen komutun detaylarını ve parametrelerini gösterir. |
| history | Komut geçmişini açar. |
| history -c | Komut geçmişini siler. |
| pwd | Bulunduğumuz dosya yolunu verir. |
| Kod | Açıklama |
|---|---|
| mkdir yeniklasor | yeniklasor isminde bir klasör oluşturur. |
| touch mryed.txt | Yeni txt dosyası oluşturur. |
| rm mryed.txt | Txt dosyasını siler. |
| rm -r yeniklasor | Klasörü siler. |
| cp 1.txt 2.txt | Dosyayı kopyalayıp adını değiştirebiliriz. |
| cp 1.txt belgeler/ | Dosyayı belgelere kopyalar. |
| cd 1.txt ../ | Dosyayı bir üst klasöre kopyalar. |
| mv mavi/ sari/ | Mavi klasörünün ismi sarı olur. |
| mv 1.txt ../ | Dosya bir üst klasöre taşınır. |
| tar -zcvf arsiv.tar 1.xls | Excel dosyayı sıkıştırılır. |
| tar -zcvf arsiv.tar mavi/ | Mavi klasörü tamamen sıkıştırılır. |
| tar -zxvf arsiv.tar | Tar dosyasını çıkarıp dizine aktarır. |
Linux Dosya Yolu
| Dizin | Açıklama |
|---|---|
| /bin | Temel komut dosyalarını içerir. |
| /boot | Sistemin açılması için önyükleme dosyaları. |
| /dev | Cihaza ait dosyalar bulunur. |
| /etc | Sisteme ait ayarlar bulunur. |
| /home | Kullanıcılara ait dosyalar bulunur. |
| /lib | Kütüphane dosyaları ve çekirdek modülleri. |
| Dizin | Açıklama |
|---|---|
| /media | Bellek, hafıza kartı erişim dosyası. |
| /mnt | Aygıtların bağlanma noktası. |
| /srv | Sistem içerisindeki servis dosyaları. |
| /tmp | Geçici dosyaları tutar. |
| /var | Log dosyayı ve çeşitli değişken veriler. |
| /root | Root kullanıcısı ana dizini. |
Linux Dosya İşlemleri
| Kod | Açıklama |
|---|---|
| nano 1.txt | Txt dosyasını düzenlemek için panel açılır. |
| cat 1.txt | Txt içerisinde veriler terminale gelir. |
| vi 1.txt | Txt dosyasını düzenlemek için panel açılır. |
| gedit 1.txt | Txt dosyasını terminal dışında açar. |
| cat -n 1.txt | Getirilen txt verilerinin ilk sütununa Sıra No ekler. |
| Kod | Açıklama |
|---|---|
| head 1.txt | Txt dosyasının ilk 10 satırı getirilir. |
| head -n5 1.txt | Txt dosyasının ilk 5 satırı getirilir. |
| tail 1.txt | Txt dosyasının son satırları getirilir. |
| tail -f 1.txt | Txt dosyasının son satırları canlı getirilir. |
| more 1.txt | Txt panele sığacak kadar açılır. |
Not-1: Nano ile açılan düzenleme panelinden çıkmak için CTRL+X, dosyayı farklı kaydetmek için CTRL+O, panelde arama yapmak için CTRL+W kombinasyonları kullanılır. Aramada birden çok veri bulunur ise ALT+W ile geçiş yapılır.
Not-2: Vi ile açılan panel sonrası terminal kullanımına devam edilebilir. Ayrıca vi’den çıkmak için düzenleme paneline “:qa” yazılır.
Not-3: tail -f 1.txt kullanımı özellikle log izlemek için tercih edilmektedir.
Temel linux komutları serisine daha sonra devam edeceğim.
Turkish 
English
4 Comments