Temel linux komutları içeriğine devam ediyorum. Bu yazı içeriğinde de kullanıcılar, yetkiler ve sahiplikler olacak.

Linux Kullanıcıları

  • Root kullanıcısı tüm yetki ve erişimlere sahip kullanıcıdır. Sistem seviyesindeki yetkiler için kullanılır. Dosyaları “root” dizininde bulunur.
  • Genel kullanıcılar ise “home” dizininde bulunur.
  • Kullanıcıların ait olduğu gruplar vardır. Bir kullanıcı birden fazla gruba üye olabilir. Grup üyelikleri “/etc/group” dizininde bulunur.
KodAçıklama
cat /etc/passwdSistemde kayıtlı olan kullanıcılar gelir.
cat /etc/shadowKullanıcı şifrelerini tutar. Sudo ile çalışır.
sudo useradd YeniKullaniciKullanıcı ekleme.
sudo passwd YeniKullaniciKullanıcıya parola atar.
sudo adduser YunusEmreYeni kullanıcı oluşturur ve ardından şifre oluşturulması istenir.
KodAçıklama
sudo deluser YeniKullaniciKullanıcı silinir.
sudo userdel YunusEmreKullanıcı silinir.
cat /etc/groupSistemde tanımlı olan grupları ID ile birlikte getirir.
sudo addgroup yenigrupYeni grup ekler.
sudo delgroup yenigrupGrup silinir.

Örnek: sudo usermod -a -G yenigrup yenikullanici: Yeni kullanıcı yeni gruba dahil edildi.

Linux Yetki ve Sahiplikler

Okuma (4)Yazma (2)Çalıştırma (1)
‘R’ead‘W’ritee’X’ecute
  • sudo chown yunus dersler.txt => Dersler dosyasının sahibi yunus kullanıcısı olur. Chown => Change Owner
  • sudo chgrp yenigrup dosyalar.txt => Dersler dosyasının grubu artık yeni grup.
  • sudo chown -R yunus veriler => Veriler klasörünün içerisinde tüm verilerin kullanıcısı yunus kullanıcısı olur.

Okuma, yazma ve çalıştırma izinlerinin sayısal ifadesi bulunmaktadır. Bu sayılar yukarıda tabloda verilmiştir.

  • chmod +w 1.txt => Dosyaya yazma izni verilir. Dosya sahibi değil isek sudo ile yapılmalıdır.
  • İzni kaldırmak için “+” komutu yerine “-” komutu verilir.
  • chmod 640 *.zip => Tüm zip dosyalarına kullanıcı yetkisi tanımlar.

Buradaki belirtilen 640 sayısının 6’sı kullanıcı yetkileri, 4’ü grup yetkisi, 0’ı diğer kullanıcılar. Burada belirtilen 6 sayısı okuma ve yazmadır. Bu kullanıcıya okuma ve yazma yetkisi verilmiş anlamına gelir. Gruptaki kullanıcılar ise sadece okuyabilir. Diğer kullanıcıların 0 olması sebebiyle herhangi bir yetkisi bulunmamaktadır.

Linux işletim sistemi kullanıcı, yetki ve sahiplik bilgileri için almış olduğum kısa notları derledim. Bir sonraki yazı içeriğinde görüşmek üzere.